Xôi nếp gà gáy cái tên khá xa lại đối với du khách nhưng được thưởng thức nó thì quả là 1 điều kì diêu. Tại sao lại được gọi là xôi nếp gà gáy
Nghe các cụ trong làng tương truyền rằng ngày xưa có một cô gái đã đến tuổi đi lấy chồng ( phong tục cô gái dđi lấy chông sẽ mang theo chăng, gối… để làm quà cho bên chồng). Người mẹ tặng cô 1 chiệc tui có những hat vàng mà cô chưa từng thấy trước đó đến nhà chồng cô cẩn thận cất vào góc nhà. Mấy ngày sau khi mẹ chồng dặn dò và bảo cô dậy sớm để thổi xôi cúng tạ thần linh tuy nhiên do mới lấy nên vợ chồng còn quấn quýt và mải tâm sự nên cô thực dậy muôn. Luống cuông cô nghĩ đến những hạt vàng mà trước khi đi lấy chồng mẹ cô đã chuẩn bị cho cô cô cuống cuồng giã và thổi xôi. Thật bất ngờ món xôi cô làm thực sự rất ngon và được mẹ chồng hết lời ngợi khen.
Chính vì buổi sáng hôm đó cô phát hiện ra túi giống mẹ để lại cho cô rất quý nên cô nhân giống. Và ngay lập tức tin đồn về 1 loại gạo ngon dẻo hạt dài đó lan ra khắp làng và được dân làng trông rất nhiều chính vì vậy mà nó có cái tên xôi nếp gà gáy. điều đặc biệt là nó được trồng trên những ruộng bậc thang và khi chín thì hương lúa thơm ngào ngạt rất đặc trưng của người Mường Phú Thọ
Cũng giống như khâu chế biến của các món ăn khác xôi nếp gà gáy muốn ngon tì phải chọn những hạt to tròn. Sau đó gạo đã được đãi sạch cho vào trõ phải giữ kín nồi xô không cho hơi ra ngoài và đung trong khoảng 2 tiếng đồng hồ. Món ăn này mà ăn kèm với muối lạc hay muối vừng thì hết ý.mùi thơn nồng của muối vị ngọt của xôi hòa vào nhau thưởng thức món xôi nếp gà gáy như ta đang thưởng thức hương vị mộc mạc mà khó quên của quê hương vậy Xôi nếp Gà gáy được dùng để đãi khách quý, nấu rượu trong những ngày lễ lớn, quan trọng.