Vườn quốc gia Xuân Sơn,một khu thiên nhiên hoang sơ kỳ vĩ có sức hấp dẫn kỳ lạ đối với những ai du lịch Phú Thọ lần đầu đặt chân đến đây . Cách Hà Nội 120 km ,với tổng diện tích 15.048 hecta , vùng đệm 18.639 hecta, trong đó khu bảo vệ nghiêm ngặt là 9.099 ha , Xuân Sơn là vườn quốc gia duy nhất có rừng nguyên sinh trên núi đá vôi .
Được ví là “lá phổi xanh,” là điểm du lịch hấp dẫn nằm ở phía Tây Bắc của tỉnh Phú Thọ, với độ che phủ rừng lên tới 84%, chất lượng các hệ sinh thái rừng ổn định và được bảo vệ tốt. Vườn được đánh giá là nơi có môi trường không khí, môi trường nước sạch sẽ, mát mẻ, nhiệt độ trung bình năm từ 22 – 23 độ C.
Hệ sinh thái phong phú
Xuân Sơn có 726 loài thực vật bậc cao ,52 loài thuộc ngành quyết và ngành hạt trần ,hệ thực vật có các loài như dẻ, sồi và mộc lan chiếm ưu thế . Ngoài ra, còn có các loài tiêu biểu cho khu vực Tây Bắc như táu muối, táu lá duối, sao mặt quỷ và chò chỉ, chò vảy, nghiến, dồi, vầu đắng, kim giao ( đặc biệt rừng chò chỉ ở Xuân Sơn là một trong những rừng chò chỉ đẹp và giàu nhất miền Bắc ) .
365 loài động vật, 46 loài ghi trong sách đỏ Việt Nam và 18 loài ghi trong sách đỏ Thế giới. Các loài đặc trưng cho hệ động vật Tây Bắc như Voọc xám, vượn chó, cày bạc má, sóc bụng đỏ đuôi trắng, gấu, báo … về chim có gà lôi, gà tiền, đại bàng đất … riêng sơn dương có nhiều nhất cả nước .
Nằm trong quần thể vườn quốc gia Xuân Sơn có ba đỉnh núi cao trên 1.000 m so với mực nước biển là núi Voi, núi Ten và núi Cẩn với vô số hang động lớn nhỏ thạch nhũ đẹp, đa dạng, muôn hình vạn trạng, sông suối và nhiều thác nước trong mát lạnh cao trên 50m , che phủ chúng , hoà quyện màu nước bạc với màu xanh của rừng già làm cho Xuân sơn thêm hùng vĩ thơ mộng .
Một ngày nơi đây ví như khí hậu 4 mùa , buổi sáng mát mẻ của mùa xuân, buổi trưa ấm áp mùa hè, buổi chiều hiu hiu của mùa thu, buổi tối tiết trời se lạnh như đông về . Càng đi sâu vào rừng , du khách càng thấy Xuân Sơn đẹp, nét đẹp tự nhiên của rừng già , rừng nguyên sinh kỳ bí , thu hút ẩn chứa nhiều giá trị đa dạng sinh học.Khiến ai đã từng đến mảnh đất này cũng đều muốn quay trở lại đôi lần.
